---«(بسم الله الرّحمن الرّحیم)»---

«بنفسی أنت من نازحٍ ما نزح عنّا»

«جانم به فدایت ؛ اگر چه از نظرم دوری امّا از ما جدا نیستی»(دعای ندبه)

حاج میرزا محمّد رازی ساکن نجف اشراف می فرماید:

«من بسیار مشتاق زیارت حضرت بقیّة الله الاعظم(عجّ) بودم و همیشه با خود می گفتم:اگر من هم جزء شیعیان آن حضرت بودم،حتمأ به شرف ملاقات ایشان در خواب یا بیداری میرسیدم،پس لابد شایسته ی آن نیستم و در من کوتاهی ای هست؛ و از این موضوع ترس و اضطراب زیادی داشتم.

این افکار بود تا اینکه موفّق به زیارت امام هشتم حضرت رضا (ع) گردیدم و پس از زیارت، به نجف اشرف برگشتم و چند روزی گذشت.شبی در خواب دیدم:

شخصی به من گفت:«امام عصر(عجّ) به نجف تشریف آورده اند.»پرسیدم :کجا هستند؟گفت: «در مسجد هندی» (از مساجد معتبر نجف اشراف)همین که این خبر را شنیدم،خوشحال شدم و با سرعت و عجله ی تمام،به قصد زیارت و رسیدن به شرف حضور آن بزرگوار به طرف مسجد هندی روانه شدم،وقتی داخل مسجد شدم،دیدم که آن حضرت کنار مسجد ایستاده اند و اجتماع مردم به حدّی است که راه عبور را بسته است و  نمی شود  به حضرت نزدیک شد.

نا امیدانه ایستادم و با خود گفتم:مردم در همه ی کارها پیش دستی می کنند و به دیگری راه نمی دهند.

ناگهان دیدم آن بزرگوار سر مبارک را بلند کردند و نظری به سوی جمعیّت انداختند،در این هنگام چشم مبارکشان به من افتاد و با اشاره ی دست،مرا به سوی خود خواندند.جمعیّت وقتی این نوع مهربانی را از حضرت(عجّ) نسبت به من دیدند،راه را باز کردند و من خدمتشان رسیدم.آن بزرگوار به من اظهار لطف و مرحمت نمودند و فرمودند:

«وقتی که از مشهد مراجعت کردی،ما در آن بالاخانه به دیدنت آمدیم ، ولی تو ما را نشناختی.»

این مطلب را که شنیدم ، فهمیدم آن بزرگوار در یکی از روز های بعد از مراجعت از مشهد که در بالا خانه ی بیرونی منزل برای مردم نشسته بودم،تشریف آوردند در حالی که در لباس معمول اهل نجف بوده اند و من تصوّر کرده ام از نجفی هایی هستند که به قصد ثواب  به دیدن من آمده اند و اصلأ متوجّه این که مولای من و بلکه آقای اهل زمین و آسمان هستند نشده ام.

از این کلام شرمنده شدم و از خواب بیدار شدم.به خاطر تشرّف به خدمت آن سرور در بیداری و خواب ، خیلی خوشحال شدم و به شکرانه ی این نعمت عظمی و این که در شمار اهل آن درگاه هستم، سجده ی شکری به جا آوردم.»(دار السّلام شیخ محمود عراقی-ره- ص 494)

تو در میان جمعی و من در تفکّرم

کاندر کجا برآیم و پیدا کنم تورا؟!

«الهّم عجّل فرج مولانا الامام الهادی المهدی القائم بالامرک و جعلنا من خیرٍ انصاره ی و اعوانه ی»

منبع: جنبش مصاف

اربعین،
چهلمین روز شهادت امام حسین(علیه‎السلام) است که جان خود و یارانش را فدای
دین کرد. از آنجا که گرامیداشت خاطره شهید و احیاء اربعین وی، زنده
نگهداشتن نام و یاد و راه اوست و زیارت، یکی از راههای یاد و احیاء خاطره
است، زیارت امام حسین(علیه‎السلام) به ویژه در روز بیستم ماه صفر که
اربعین آن حضرت است، فضیلت بسیار دارد .

امام
حسن عسکری(علیه‎السلام) در حدیثی علامت‎های «مؤمن»را پنج چیز شمرده است:
نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر کردن در دست راست، پیشانی بر
خاک نهادن و «بسم الله» را در نماز، آشکارا گفتن: «علامات المؤمن خمس:
صلاة احدی و خمسین و زیارة الاربعین... .»(1)

خواندن
زیارت اربعین در این روز مستحب است، در کتب ادعیه آمده است و مطلع شروع آن
اینچنین می‎باشد: «السلام علی ولی الله و حبیبه ...». این زیارت، از طریق
صفوان جمال از امام صادق(علیه‎السلام) روایت شده است. زیارت دیگری را جابر
بن عبدالله انصاری در این روز خوانده است و متن زیارت به عنوان زیارتنامه
آن امام در نیمه ماه رجب نقل شده و با جمله «السلام علیکم یا آل الله...»
شروع می‎شود.(2)

مورخان نوشته‎اند که جابر بن عبدالله
انصاری به همراه عطیه عوفی، در اولین اربعین پس از عاشورا به زیارت امام
حسین(علیه‎السلام) نائل آمدند. وی که آن هنگام نابینا شده بود، در فرات
غسل کرد و خود را خوشبو ساخت و گام‎های کوچک برداشت تا سر قبر حسین بن علی
(علیهماالسلام) آمد و با راهنمایی عطیه، دست روی قبر نهاد و بیهوش شد،
وقتی به هوش آمد، سه بار گفت: یا حسین! سپس گفت: «حبیب لا یجیب حبیبه ...»
آنگاه زیارتی خواند و روی به سایر شهدا کرد و آنان را هم زیارت نمود.(3)

آنچه در راه طلب خسته نگردد هرگز                             پای پر آبله و بادیه پیمای من است

غیر
از عشق و محبت، که پای زائر را پیاده به مرقد حسین(علیه‎السلام) می‎کشاند
و رنج سفر و خوف و خطر را به جان می‎خرد، زیارت سیدالشهدا علیه السلام با
پای پیاده، ثواب بسیار دارد و مورد تاکید پیشوایان دین است. امام
صادق(علیه‎السلام) فرموده است: «من خرج من منزله یرید زیارة قبر الحسین بن
علی(علیه‎السلام) ان کان ماشیا کتبت له بکل خطوة حسنة و محا عنه
سیئة...»(4)؛ هر کس به قصد زیارت امام حسین(علیه‎السلام)، پیاده از
خانه‎اش خارج شود، خداوند در مقابل هر گام، برای او حسنه‎ای می‎نویسد و
گناهی از او می‎زداید.

یکی از زائران همیشگی امام
حسین(علیه‎السلام) که هر ماه آن حضرت را زیارت می‎کرده، بخاطر پیری و
ناتوانی، یک بار نتوانست برود. نوبت بعد که پیاده پس از چند روز راهپیمایی
به حرم می‎رسد و سلام می‎دهد و نماز زیارت می‎خواند، در خواب، آن حضرت را
می‎بیند که به وی می‎گوید: چرا به من جفا کردی، تو که نیکوکار بودی...
.(5) این شدت عنایت ائمه را به زائر پیاده می‎رساند. معاویة بن وهب (از
اصحاب امام صادق علیه‎السلام) می‎گوید:

در
عراق، از سالها پیش چنین رسم است که هیئت‎ها، دسته‎ها و کاروان‎هایی کوچک
یا بزرگ، در ایام خاصی، از بصره، بغداد و عمدتا از نجف، برای زیارت کربلا
پیاده حرکت می‎کنند. به ویژه در ایام زیارتی خاص مثل نیمه شعبان، اول رجب،
ایام عاشورا و اربعین بیشتر و پر شکوهتر است و اغلب، راه کنار ساحل فرات
را انتخاب می‎کنند که از نجف تا کربلا 18 فرسنگ است و چند روز طول می‎کشد.
در این کاروان‎های زیارتی پیاده، علمای بزرگ هم شرکت می‎کردند، همچون
میرزای نایینی، آیة الله کمپانی، سیدمحسن امین، و بسیاری از علمای معاصر.
در این مسیر، دیدار با عشایر و فعالیت‎های تبلیغی هم انجام می‎گرفت و
شعارهایی هم مطرح می‎شد و روضه خوانی برگزار می‎گشت.

در ایام
حکومت‎ بعثی‎ها، این پیاده‎روی‎های پر شکوه، آن هم از طریق جاده غیر رسمی
کنار فرات، رنگ مبارزه و مخالفت با رژیم عراق هم به خود می‎گرفت و یک بار
هم در ایام اربعین حسینی در سال 1397 ق. به درگیری‎های سخت میان نیروهای
بعثی با انقلابیون شیعه و کاروان‎های زیارتی در طول راه و در حرم ابا
عبدالله الحسین(علیه‎السلام) انجامید و کشته‎ها و مجروحان بسیاری داد،(8)
و به «اربعین خونین » معروف شد.

در کوی عشق، درد و بلا کم نمی‎شود                      از باغ خلد، برگ و نوا کم نمی‎شود

تیغ شهادتست دل گرم را علاج                                     این تشنگی به آب بقاء کم نمی‎شود

قاصد، تسلی دل عاشق نمی‎دهد                                 شوق حرم به قبله نما، کم نمی‎شود(9)

پی نوشت ها:

1- بحارالانوار، ج 98،(بیروت) ص 329/ المزار، شیخ مفید، ص 53.

2- مفاتیح الجنان، زیارت اربعین.

3- منتهی الآمال، ج 1، حوادث اربعین/ نفس المهموم، ص 322/ بحارالانوار، ج 98، ص 328.

4- بحارالانوار، ج 98، ص 28/ المزار، شیخ مفید، ص30.

5- همان، ص 16.

6- همان، صص 52 و 8 .

7- اسرار الشهادة، فاضل دربندی، ص 136،(چاپ سنگی) .

8- شرح مبسوط ماجرا در کتاب «انتفاضة صفر الاسلامیه» از رعد الموسوی آمده است.

9- کلیات صائب تبریزی، غزل 1523.